Góc bình luận bóng đá 07, 20231229

 

Bài dự thi “Bình luận viên Ngoại hạng” thắng giải, được đăng trên báo TT ngày 22-10-2010

“Hãy là chính mình!”

Tôi là một người hâm mộ bóng đá nói chung và giải Ngoại Hạng Anh nói riêng, dù không cuồng nhiệt lắm. Đối với tôi, giải Ngoại hạng Anh không chỉ là những cuộc so tài túc cầu giáo, mà còn là kho tàng những câu chuyện đáng suy ngẫm về cuộc sống.

Qua nhiều năm theo dõi giải đấu này, tôi biết đến nhiều cầu thủ bóng đá xuất thân từ những hoàn cảnh khó khăn và khắc nghiệt. Cristiano Ronaldo được sinh ra trong một gia đình nghèo khổ với người cha nghiện rượu, và bóng đá đã thay đổi cuộc đời anh. Gilberto Silva từng trả lời báo giới rằng nếu không theo đuổi nghiệp bóng đá, anh đã có thể gia nhập hàng ngũ “đầu trộm đuôi cướp” như những đứa trẻ cùng xóm. Vào cái thời mà thể thao chưa được xem là một cái nghề kiếm sống, cậu bé David Beckham dõng dạc phát biểu với thầy giáo rằng: “Em muốn trở thành cầu thủ bóng đá... Đó là ước mơ duy nhất của em!”. Bằng niềm tin và đam mê, họ đã không bỏ cuộc, và bây giờ họ là những người đàn ông kiệt xuất trong làng bóng đá thế giới.

Tôi nhớ đến Jose Mourinho – HLV người Bồ Đào Nha từng dẫn dắt CLB Chelsea, tài năng dư thừa mà tai tiếng cũng không kém với những phát ngôn gây tranh cãi vì tính chất cao ngạo của chúng, tiêu biểu như: “I am the best!” (“Tôi là người giỏi nhất!”). Đối với nhiều người, đó là biểu hiện của một cá tính bất kham “đáng ghét”. Nhưng đối với tôi, những danh hiệu ông đạt được tới thời điểm này đã chứng minh điều đó. Hơn nữa, nó thể hiện ở ông một sự tự tin vào năng lực bản thân, niềm tin mãnh liệt và tình yêu nhiệt thành với nghề dù trong hoàn cảnh nào. 

Dù luôn được nhận mức lương thuộc hàng quý tộc so với hầu hết đồng nghiệp, nhưng Mourinho chưa bao giờ để mình trở thành con rối trong tay các ông chủ CLB, dư luận hay bất kỳ ai. Và ông đã luôn thành công, bằng chính thực lực và lập trường kiên định của mình. 

Thất bại của HLV Rafa Benitez và CLB Liverpool mùa giải 2009-2010, theo tôi, là kết cuộc không chỉ do hoàn cảnh khách quan, mà quan trọng hơn là trong mùa giải khó khăn đó, Benitez đã đánh mất chính mình.

“Hãy là chính mình!” – hãy sống có đam mê, dám mơ những ước mơ lớn, tin vào sức mạnh bản thân để đạt được ước mơ, và đừng bao giờ đầu hàng khó khăn hay số phận. Những câu chuyện, số phận đằng sau sân cỏ Ngoại hạng Anh đã dạy tôi không được phép gục ngã trước khó khăn và phải luôn vững tin trên con đường mình đã chọn.

Bài dự thi “Bình luận viên Ngoại hạng” thắng giải, được đăng trên báo TT ngày 03-01-2011

Tờ giấy trắng và giọt mực

Chấm một giọt mực đen vào một tờ giấy trắng sạch, người ta chăm chăm nhìn vào vết đen đã làm bẩn tờ giấy mà quên đi phần trắng sạch của nó. Nếu đó là một tờ giấy đen loang lổ, người ta sẽ chẳng quan tâm...

Vào một buổi sáng đẹp trời, nếu đọc báo thấy tin trung vệ Ashley Cole của Chelsea hay cựu ngôi sao Premier League Cristiano Ronaldo ăn chơi thâu đêm suốt sáng hoặc tay trong tay với vài mỹ nhân, chẳng ai ngạc nhiên, vì những cầu thủ này thường ngày đã như vậy.

Mới đây thôi, vị thuyền trưởng của Arsenal gặp rắc rối với dư luận vì xì-căng-đan tình ái. Người ta săm soi vụ việc và không ít người chỉ trích Arsene Wenger, vì trước giờ “giáo sư” vẫn luôn là một hình tượng mẫu mực trong làng bóng đá Anh.

Sống khổ hạnh làm người tốt để rồi mỗi lần phạm sai lầm, dù chỉ là một chút, cũng bị chỉ trích? Sao không làm kẻ xấu, có làm thêm chuyện sai trái thì thiên hạ cũng miễn bình luận? Khi đã mang tiếng xấu, những chuyện sai trái sẽ như một “án chung thân,” để rồi một ngày nào đó muốn vươn lên, chúng khiến con đường hoàn lương trở nên chông gai.

Trở lại với câu chuyện của HLV Wenger. Sau vài bình phẩm cay nghiệt, CĐV của Arsenal vẫn yêu mến và ủng hộ “giáo sư,” vì không thể phán xét con người chỉ qua một sự cố, và vì trên sân cỏ “giáo sư” vẫn luôn cống hiến cho đội bóng và người hâm mộ.

“Nhân vô thập toàn,” nhưng cũng đừng quên một chân lý rằng: Chỉ những giá trị tốt đẹp mới bền vững với thời gian và thử thách. Vì vậy, dù là trên sân cỏ hay trong đời thực, hãy luôn sống chân chính và tử tế.

Bài dự thi “Bình luận viên Ngoại hạng” thắng giải, được đăng trên báo TT ngày 28-03-2011

“Ý chí quyền lực”

Triết gia người đức Arthur Schopenhauer (1788-1860) khi nghiên cứu về khái niệm “ý chí sống” đã tin rằng động cơ tồn tại căn bản của con người và cả vũ trụ này chỉ là để được sống, để không phải chết.

Mãi sau đó một thế hệ, một triết gia người Đức khác là Friedrich Nietzsche (1844-1900) đã đề xướng “ý chí quyền lực” – một sự phản hồi đối với Schopenhauer khi ông cho rằng con người và sinh vật nói chung đều khao khát quyền lực. Và sống chỉ là một phương tiện để đạt đến quyền lực, để chiến thắng, để thống trị.

Mỗi ngày chúng ta phải làm việc hoặc xoay xở để kiếm đủ tiền trang trải cuộc sống. Đối với nhiều người cũng như chiếu theo quan điểm của Schopenhauer, thế đã là đủ. Nhưng trong một môi trường cạnh tranh khốc liệt, điển hình như Giải ngoại hạng Anh, quan điểm của Nietzsche mới chứng tỏ ưu thế khi chức vô địch chính là mục tiêu tối thượng của mọi đội bóng. Nếu như những CLB tầm trung hoặc yếu hơn chỉ có thể xem chức vô địch như mục tiêu lâu dài, thì cuộc chiến của nhóm đầu bảng giữa những cái tên quen thuộc như Manchester United (M.U.), Arsenal và Chelsea luôn căng thẳng và so kè nhau từng điểm một.

Ý chí quyền lực không chỉ bao trùm giải đấu, mà còn len lỏi trong từng cá nhân. Tiền vệ Nani (M.U.) từng tuyên bố rằng anh muốn trở thành cầu thủ xuất sắc nhất thế giới, rằng anh đủ khả năng vươn tới, thậm chí vượt qua người đồng hương nổi tiếng Cristiano Ronaldo.

Để củng cố quan điểm của mình, Nietzsche dẫn chứng nhiều trường hợp sinh vật và con người sẵn sàng hy sinh mạng sống vì quyền lực, đặc biệt trong thời cổ đại, khi quyền lực phải được trả bằng máu.

Ngày nay, việc trở thành cầu thủ đều phải trải qua thời gian dài khổ luyện, chưa kể tuổi nghề thường ngắn ngủi với nhiều bạc bẽo, đặc biệt với những người vô danh. Làm nghề cầu thủ đủ sống đã khó, nên thật dễ hiểu khi nhiều người trong số đó nung nấu “ý chí quyền lực” để vươn đến sự nổi tiếng. Điều đó cũng đồng thời nhắc nhở chúng ta – những CĐV: trước một đội bóng dù đẳng cấp hay thuộc hàng chiếu dưới, trước một cầu thủ dù nổi tiếng hay vô danh, hãy luôn dành cho họ sự trân trọng xứng đáng, Vì dù có bị ràng buộc bởi ý chí quyền lực hay không, tất cả họ đều phải trải qua nhiều gian khổ và hy sinh để phát triển nền bóng đá và cống hiến cho chúng ta những trận cầu hấp dẫn.

* Người viết: Phan Nguyễn Khánh Đan

* Âm nhạc: “Sway” (1954), Live piano (vocal) music with Sangah Noona 11/11, 2023.

./.